Opieka farmaceutyczna

Opieka farmaceutyczna to zespół działań prowadzonych przez farmaceutów w ramach systemu zdrowotnego, zmierzających do poprawy skuteczności i bezpieczeństwa farmakoterapii.

Działalność ta jest skoordynowana z opieką lekarską i pielęgniarską i ma stanowić jej uzupełnienie. Opieka farmaceutyczna może i powinna być prowadzona na różnych poziomach opieki zdrowotnej, obejmując tym samym zarówno pacjentów hospitalizowanych jak i tych, którzy leczeni są w ramach opieki ambulatoryjnej (podstawowej i specjalistycznej).

Idea opieki farmaceutycznej narodziła się już w latach 70-tych ubiegłego wieku jako „naturalne” uzupełnienie wszystkich działań prowadzonych w ramach systemu zdrowotnego, a zmierzających do poprawy zachowań pacjentów stosujących leki. Jednak rozwój i propagowanie tej idei zajęło jej twórcom wiele lat. Za tych, którzy zrobili najwięcej, uznawani są naukowcy z Instytutu Petersa Uniwersytetu w Minesocie w Stanach Zjednoczonych, a opublikowana przez nich definicja opieki jest cytowana najczęściej.

Według profesorów Charlesa Heplera i Lindy Strand „opieka farmaceutyczna to odpowiedzialne działanie farmaceuty, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa farmakoterapii i podniesienie jakości życia pacjenta” (Hepler C.D., Strand L.M.: Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care, Am J Hosp Pharm, 47, 533-554, 1990).

Wzorując się na działaniach opisanych przez wspomnianych wyżej autorów zespół Pracowni Farmakoepidemiologii i Farmakoekonomiki (obecnie: Zakładu Farmacji Społecznej) Wydziału Farmaceutycznego UJ CM przygotował w roku 2003 model Farmaceutycznej Opieki w Nadciśnieniu Tętniczym (projekt FONT), który wdrażany był w wybranych aptekach na terenie Małopolski w latach 2004/2005.

Od 2009 roku trwa program naukowo-szkoleniowy Opieki Farmaceutycznej w Nadciśnieniu Tętniczym i Cukrzycy (projekt FONTiC), będący kontynuacją i rozszerzeniem projektu FONT.