O szkodliwości palenia papierosów wiedzą prawie wszyscy, palacze również. Szczególnie zauważają to w sytuacjach pogorszenia stanu zdrowia i pojawienia się różnych schorzeń, nawet takich, których wcześniej nie łączyli z paleniem papierosów. Wtedy postanawiają nie sięgać już po papierosy. Niestety okazuje się, że bez zapalenia papierosa czują się źle. Dociera do nich fakt, że są uzależnieni. Proces rzucania palenia staje się skomplikowany, pojawiają się chwile załamania i słabości, podczas których palacz sięga po zakazanego papierosa. Nie ma też jednej recepty na skuteczną walkę z nałogiem. Każdy palacz w inny sposób reaguje na brak nikotyny, inaczej stara sobie wypełnić „pustkę” w dłoni, potrzebuje inną postać leku dostarczającego nikotynę (palacz może nawet nie zdawać sobie sprawy jaka postać leku będzie dla niego odpowiednia).

Palacz potrzebuje więc wsparcia, mobilizacji oraz fachowej pomocy i kontroli w procesie walki z nałogiem. Pomocną osobą w doborze preparatu zawierającego nikotynę jak i w pozostałych aspektach okazuje się farmaceuta.

W aptekach prowadzony jest program „Rzuć palenie w aptece” w ramach którego pacjent palacz może uzyskać pomoc w walce z nałogiem.

Co zyskuje pacjent włączony do programu „Rzuć palenie w aptece”?

Farmaceuta pomaga pacjentowi uzależnionemu od nikotyny w procesie rzucania nałogu. Określa za pomocą testów stopień uzależnienia od nikotyny i gotowość pacjenta do walki z nałogiem. Farmaceuta przedstawia pacjentowi możliwości terapii nałogu i w oparciu o wyniki ankiet dobiera w sposób indywidualny najbardziej adekwatną dla danego pacjenta terapię. Następnie dobierany jest preparat zawierający nikotynę (postać, dawka i dawkowanie). Farmaceuta przygotowuje indywidualną informację o tym preparacie oraz prowadzi edukację pacjenta. Farmaceuta prowadzi stałą kontrolę nad procesem walki z nałogiem, ocenia czy podjęte działania przynoszą rezultaty, dokonuje modyfikacji terapii w sytuacji nie osiągania przez pacjenta pożądanych efektów.

Zwiększa to szansę na powodzenie terapii, gdyż jej przebieg jest pod ciągłym nadzorem wykwalifikowanej osoby.

Jak w praktyce wygląda udział pacjenta w programie?

Program dla każdego pacjenta trwa 12 miesięcy. Pacjent poproszony zostanie o maksymalnie 7 wizyt w aptece w ciągu tego okresy czasu (spotkania w miarę potrzeby pacjenta mogą odbywać się częściej niż jest to zaplanowane). Przewidywany czas jednej wizyty to około 30 min. Rzeczywisty czas wizyt zależeć będzie od potrzeb pacjenta. Wszystkie wizyty odbywają się w godzinach pracy apteki.

Spotkanie z pacjentem w aptece (wizyta) odbywa się w specjalnie do tego przygotowanym pomieszczeniu, które gwarantuje dyskrecję i zapewnia intymną atmosferę.

W czasie każdej wizyty farmaceuta zbiera od pacjenta informacje dotyczące jego nałogu, ilości wypalanych dziennie papierosów, samopoczucia w związku ze stosowanym preparatem z nikotyną oraz wprowadza konieczne zmiany w przebiegu terapii. Farmaceuta ma za zadanie prowadzić z pacjentem edukację. Program szkolenia przygotowywany jest indywidualnie dla każdego z pacjentów i dostosowany do jego obecnego poziomu wiedzy i umiejętności związanych z radzeniem sobie z walką z nałogiem. Pacjent ma możliwość poszerzenia wiedzy na temat szkodliwości palenia papierosów, sposobów walki z nałogiem, prawidłowego stosowania preparatu z nikotyną.

Na pierwszej wizycie pacjent poproszony zostanie o wypełnienie dwóch ankiet:

• zmodyfikowany test uzależnienia od nikotyny wg Fagerströma – określający stopień uzależnienia pacjenta od nikotyny – w celu dobrania odpowiedniej metody farmakoterapii
• test motywacji do zaprzestania palenia wg dr Schneider – określający gotowość pacjenta do rzucenia palenia.

Ankiety muszą być wypełnione w aptece i w aptece pozostaną.

Kto może zgłosić się do udziału w programie?

Do programu mogą zostać przyjęte wyłącznie osoby, które:

• są w wieku ≥ 18 lat
• są uzależnione od nikotyny (palą czynnie papierosy)
• mają możliwość samodzielnego funkcjonowania i komunikowania się z otoczeniem oraz pełną zdolność do czynności prawnych.

Apteka nie może przyjąć pacjentów:

• stosujących w ciągu 6-miesięcy poprzedzających włączenie do programu farmakoterapię wspomagającą rzucenie palenia i/lub e-papieros
• z trwałą ślepotą lub bardzo słabo widzących (pacjenci, którzy nie mogą samodzielnie czytać)
• głuchoniemych,
• uzależnionych od leków, narkotyków, alkoholu,
• po przebytym zawale serca lub udarze mózgu (w czasie 6-miesięcy poprzedzających włączenie do programu)
• ze zdiagnozowaną depresją lub schizofrenią
• poddawanych dializie
• po transplantacji organów lub tkanek.

Aby wziąć udział w programie należy zgłosić się do jednej z aptek prowadzących program w godzinach pracy apteki. Nie jest możliwe zgłoszenie się do udziału w programie za pośrednictwem internetu lub telefonicznie.

Zbieranie danych

Apteka poprosi pacjenta, który zgłosił się do udziału w programie, o podpisanie deklaracji udziału w programie i zgody na przetwarzanie danych osobowych. Zbierane dane wykorzystane zostaną wyłącznie w celu oceny skuteczności wybranej metody walki z nałogiem przez farmaceutę prowadzącego oraz oceny zbiorczej prowadzonych działań przez jednostkę naukową nadzorującą badanie. Pacjent, który wyrazi zgodę na zbieranie danych w ramach programu, automatycznie wyrażą zgodę na przetwarzanie swoich danych w celach naukowych przez Zakład Farmacji Społecznej UJ CM w Krakowie. Dane publikowane i przetwarzane przez jednostkę naukową zostaną opracowane w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, a publikacja będzie dotyczyła wyłącznie danych zbiorczych, opracowanych statystycznie.

Informacje dodatkowe

• program „Rzuć palenie w aptece” nie jest programem lojalnościowym;
• udział pacjenta w programie jest bezpłatny;
• apteka nie współpracuje z żadnym lekarzem, a zebrane informacje o pacjencie podlegają ochronie i przekazywane są jedynie instytucji naukowo – badawczej, która nadzoruje program;
• przetwarzanie i przechowywanie wszystkich danych zebranych od pacjenta odbywa się zgodnie z przepisami prawa.